FishFinder.gr - - Άρθρα

Καλάμια Συρτής (Trollingrods)

Τα καλάμια συρτής κατατάσσονται, ανάλογα με τον τρόπο χρήσης τους σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Τα καλάμια όρθιας χρήσης (Standup) και τα καλάμια για χρήση σε κάθισμα μάχης (Fightingchare). Στην Ελλάδα εισάγονται και θα βρείτε σχεδόν αποκλειστικά καλάμια όρθιας χρήσης, άλλωστε σε ελάχιστα σκάφη συρτής χρησιμοποιούνται καθίσματα μάχης λόγω μεγέθους των ψαριών της Μεσογείου.

Τα ποιοτικά καλάμια κατασκευάζονται κατά κύριο λόγο από ίνες γυαλιού, αλλά χρησιμοποιούνται και άλλα υλικά όπως συνθετικά υλικά, ανθρακονήματα, γραφίτης η και συνδυασμός των ανωτέρω. Συνήθως είναι ενός τεμαχίου, η δύο με αφαιρούμενο το πίσω μέρος για λόγους ευκολότερης αποθήκευσης.

Η βάση στην οποία αναρτάται ο μηχανισμός με το καρούλι για το τύλιγμα της πετονιάς (reel) είναι κατασκευασμένη συνήθως από ανοδιωμένο αλουμίνιο και οι δακτυλιοειδείς σύνδεσμοι από ατσάλι η αλουμίνιο επίσης.

Οι οδηγοί του νήματος η της πετονιάς, μπορεί να είναι χρωμιομένα η κεραμικά δαχτυλίδια, μεταλλικά καρουλάκια (rollers) η και συνδυασμός των δύο, ενώ υπάρχουν και ειδικοί οδηγοί, για παράδειγμα αν το καλάμι αρματωθεί όχι με πετονιά, αλλά με λεπτό σύρμα ψαρέματος, τότε οι οδηγοί πρέπει να έχουν μεγάλη σκληρότητα και κατασκευάζονται από νιτρώδη σιλικόνη η άλλα ανάλογης σκληρότητας υλικά.

Το χερούλι τέλος με το οποίο κρατείται το καλάμι, μπορεί να είναι κατασκευασμένο από μαλακό αφρό, αν κρατιέται αποκλειστικά με το χέρι, η σκληρό πλαστικό, αν πρέπει να μπαίνει σε καλαμοθήκες, ώστε να μη φθείρεται από αυτές.

Συνεπώς όλα τα καλάμια, υπακούουν σε ένα σετ παραμέτρων, ανάλογα με τη χρήση τους, οι οποίες τα κάνουν να ξεχωρίζουν το ένα από το άλλο.

Οι κυριότερες και αυτές που είναι και σημαντικές στην επιλογή ενός καλού καλαμιού, είναι οι ακόλουθες:

Μήκος του καλαμιού (TotalLength):

Ως συνολικό μήκος καλαμιού ορίζεται το απόσταση από την κορυφή του μέχρι τη βάση από την οποία κρατιέται η με την οποία στηρίζεται στη ζώνη μάχης και για τα καλάμια συρτής το σύνηθες μήκος κυμαίνεται μεταξύ 1.60 έως 2.70 μέτρα, με συνηθέστερα τα μικρότερα μήκη.

Τα μακρύτερα καλάμια συρτής, συνήθως δίνουν μεγαλύτερο «περιθώριο» στο ψάρι, το αφήνουν δηλαδή, να τραβήξει αρκετά την πετονιά, πριν καρφωθεί. Κάνουν ευκολότερο το «πέταγμα» των δολωμάτων στη θάλασσα και γενικά είναι καταλληλότερα για ελαφριά συρτή

Τα κοντύτερα καλάμια συρτής, συνήθως είναι πιο βολικά για συρτή βυθού. Είναι επίσης καλύτερα για χρήση με πετονιά η νήμα μεγαλύτερης διαμέτρου και αντοχής

Οδηγοί πετονιάς (LineGuides):

Ο αριθμός των οδηγών της πετονιάς, εξαρτάται από το μήκος του καλαμιού και την «πυκνότητα» τοποθέτησης τους και συνήθως σε ένα καλάμι τοποθετούνται από 5 μέχρι 10 οδηγοί.

Οι κεραμικοί οδηγοί τύπου δαχτυλίδι (ringguides), σε σχέση με τους πλαστικούς η τους χρωμιομένους, είναι συνήθως ακριβότεροι, αλλά έχουν πιο μαλακή λειτουργία, δίνουν μακρύτερα «πετάγματα» του δολώματος και έχουν λιγότερο φορτίο.

Οι οδηγοί τύπου καρουλιού (roller) χρησιμοποιούνται συνήθως, στη μέση παράκτια συρτή, και στη συρτή ανοιχτής θάλασσας, για μεγάλα θηράματα, διότι εξασφαλίζουν πιο ελεγχόμενη οδήγηση της πετονιάς η του νήματος. Προσοχή στη διάμετρο των οδηγών αυτών, πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να μπορεί να περάσει το στριφτάρι που χρησιμοποιείτε. Σε αντίθετη περίπτωση, είστε αναγκασμένοι να παλέψετε τα τελευταία μέτρα της πετονιάς μεταξύ στριφταριού και αγκιστριού με το χέρι, πράγμα δύσκολο, αν το θήραμα είναι μεγάλο.

Οι οδηγοί από νιτρώδη σιλικόνη η από ατσάλι που έχει υποστεί ειδική σκλήρυνση, είναι καλοί για χρήση σε καλάμια με σύρμα αντί πετονιάς, που χρησιμοποιείται σε ειδικά ψαρέματα, π.χ καρχαριών, μπαρακούντα κλπ, αλλά μας αφορούν λίγο στην Ελλάδα που ζούμε και ψαρεύουμε.

Οι μεταλλικοί οδηγοί, όταν είναι καλής ποιότητας αποτελούν ένα καλό συνδυασμό τιμής και ποιότητας, για όλες τις χρήσεις.

Αν τέλος προτιθέμεθα να χρησιμοποιήσουμε αντί για τις παραδοσιακές πετονιές, στο καλάμι μας, νήματα υψηλής αντοχής (braidedlines) που τείνουν σήμερα να τις αντικαταστήσουν, πρέπει να αναζητήσουμε καλάμια με οδηγούς Braidready, διότι άλλως κινδυνεύουμε να καταλήξουμε με χαραγμένους οδηγούς, και ένα άχρηστο καλάμι, μετά από μερικά ψαρέματα.

Μήκος και υλικό κατασκευής Χερουλιού (ButtLength, Buttmaterial):

Ως μήκος χερουλιού ορίζεται το τμήμα του καλαμιού που αρχίζει από το σημείο ανάρτησης του μηχανισμού ψαρέματος και καταλήγει στο πίσω του άκρο. Το χερούλι αυτό, σε μερικά καλάμια είναι σπαστό, αφαιρούμενο, ώστε να έχουν μικρότερο συνολικό μήκος αποθήκευσης.

Τα καλάμια συρτής πρέπει να έχουν μεγάλο μήκος χερουλιού, σημαντικά μεγαλύτερο από τα καλάμια casting και spinning.

Το υλικό κατασκευής του χερουλιού ενός καλαμιού μπορεί να είναι αλουμίνιο, ατσάλι, σκληρό πλαστικό, αφρώδες πλαστικό, υφαλόν η ακόμη και φελλός. Στα καλάμια συρτής συνήθως χρησιμοποιείται το αλουμίνιο, το ατσάλι και το σκληρό πλαστικό.

Το πίσω μέρος των καλαμιών συρτής καταλήγει σε ένα χαραγμένο βαθύ σταυροειδές αυλάκι, για να μπορεί να στηρίζεται αυτό στις ζώνες μάχες, με τις οποίες παλεύονται τα μεγάλα ψάρια.

Κάθισμα Μηχανισμού (reelseat):

Ως κάθισμα μηχανισμού ορίζεται η θέση ανάρτησης, στην οποία βιδώνεται ο μηχανισμός (reel) που θα τοποθετηθεί στο καλάμι. Το κάθισμα του μηχανισμού και τα δαχτυλίδια βιδώματος, μπορεί να είναι φτιαγμένα από πλαστικό (πρέπει να αποφεύγεται ως υλικό χαμηλής ανθεκτικότητας, στα καλάμια συρτής), από αλουμίνιο η τέλος από επεξεργασμένο ατσάλι.

Κάθε ποιοτικός μηχανισμός, έχει εκτός από τα χείλια πρόσδεσης του στα δαχτυλίδια του καλαμιού και ένα σύστημα επί πλέον στήριξης του σε αυτό, με ένα μεταλλικό δακτύλιο που ενισχύει την ανάρτηση του. Συνιστάται ανεπιφύλακτα να το χρησιμοποιήσετε, έχουν υπάρξει περιπτώσεις αποσύνδεσης των χειλιών του μηχανισμού από το καλάμι με συνέπειες καταστροφικές για τον ψαρά και σωτήριες για το ψάρι που πάλευε.

Ευαισθησία καλαμιού συρτής

Ως ευαισθησία ενός καλαμιού συρτής, μπορεί να οριστεί η δυνατότητα κάμψης του από άκρη σε άκρη, σε περίπτωση μάχης με ένα ψάρι. Ένα καλάμι συρτής, μπορεί να έχει από μικρή μέχρι πολύ μεγάλη ευαισθησία. Γενικά μιλώντας, όσο μικρότερη ευαισθησία έχει ένα καλάμι, τόσο φθηνότερο είναι το υλικό κατασκευής του, και συνεπώς και το ίδιο το καλάμι.

Η ευαισθησία, συνήθως δεν ελέγχεται και δε λαμβάνεται υπόψη από τους πιθανούς αγοραστές ενός καλαμιού συρτής παρόλο που παίζει σπουδαίο ρόλο στο ψάρεμα.

Ένας υποψήφιος αγοραστής λοιπόν, πρέπει να ελέγξει πόση δυνατότητα κάμψης έχει ένα καλάμι, και να βεβαιωθεί ότι στη δυνατότητα κάμψης που έχει συμμετέχει όλο το μήκος του καλαμιού και όχι μόνο η κορυφή του. Αν συμμετέχει μόνο η κορυφή είναι σχεδόν βέβαιο ότι στην πρώτη σοβαρή μάχη με ένα μεγάλο ψάρι, θα τσακιστεί, με όλα τα συνεπακόλουθα που δημιουργεί αυτό. Αν πάλι το καλάμι έχει πολύ μικρή ευαισθησία, δεν έχει τη δυνατότητα να δώσει «αέρα» στο ψάρι, όταν αυτό παλεύει αλλά ούτε να ακολουθήσει το ρυθμό τυλίγματος και ξετυλίγματος της πετονιάς, που υπαγορεύει το μηχανάκι και οι συνθήκες της μάχης, που είναι διαφορετικές κάθε φορά.

Πριν αγοράσετε λοιπόν βεβαιωθείτε ότι το υποψήφιο αλιευτικό σας εργαλείο, έχει τη σωστή δυνατότητα κάμψης και ότι σε αυτήν συμμετέχει όλο το σώμα του καλαμιού και όχι μόνο η πάνω άκρη του.

Βάρος έλξης (Lineweight)

Η κατάταξη των καλαμιών, ανάλογα με την ελκτική δύναμη που έχουν, η με πιο απλά λόγια με το βάρος που είναι σε θέση να τραβήξουν η να ανυψώσουν, γίνεται σε Λίμπρές. Αυτό μεταφράζεται τελικά και στην κατηγορία, σε σχέση με την ελκτική της δύναμη πετονιάς που τοποθετούμε συνήθως σε ένα καλάμι.

Για παράδειγμα, ένα καλάμι 15-30 Λιμπρών (15-30 Lb) θεωρητικά μπορεί να εξασκήσει ελκτική δύναμη και να τραβήξει μέχρι και ένα ψάρι 13,62 κιλών, χωρίς να σπάσει η να τσακιστεί η κορυφή του (rodtip) η να σπάσει η πετονιά του. Παλεύει επίσης καλύτερα, ψάρια βαρύτερα του κάτω ορίου των 15 Λιμπρών (6,81 κιλών) διότι στα ελαφρύτερα θηράματα δεν έχει την απαιτούμενη ευαισθησία κορυφής και δε δίνει την αίσθηση που πρέπει στον ψαρά, στη φάση του παλέματος του ψαριού. Η δε πετονιά που θα τοποθετήσουμε στο μηχανάκι που θα αναρτήσουμε πάνω του είναι συνήθως 30 Λιμπρών, ίση δηλαδή με τη μέγιστη ελκτική του δύναμη.

Ως καλάμια ελαφριάς συρτής (LightTrolling) θεωρούνται όσα έχουν δυνατότητα έλξης μεταξύ 2 και 15 Λιμπρών (0,908-6,81 κιλά)

Ως καλάμια συρτής βυθού η μέσου βάρους, θεωρούνται όσα έχουν δυνατότητα έλξης μεταξύ 15 και 30 Λιμπρών (6,81-13,62 κιλά)

Ως καλάμια «βαριάς παράκτιας συρτής» θεωρούνται όσα έχουν δυνατότητα έλξης μεταξύ 30 και 80 Λιμπρών (13,62-36,32 κιλά)

Τέλος τα καλάμια συρτής ανοιχτής θαλάσσης μπορεί να έχουν δυνατότητα έλξης μέχρι και 130 Λίμπρες (59,02 κιλά) η και περισσότερες.

Φυσικά και η πετονιά η το νήμα που θα χρησιμοποιήσουμε στις ανωτέρω περιπτώσεις πρέπει να είναι ανάλογης ελκτικής δυνατότητας.

Σημειώνεται ότι η δυνατότητα έλξης δεν έχει πάντα ανάλογη σχέση με το βάρος του ψαριού που μπορεί να «ψαρέψει» ένα καλάμι. Για παράδειγμα ένα καλάμι 30 Λιμπρών, (6,81 κιλών), εξοπλισμένο με την ανάλογη πετονιά, μπορεί άνετα να ψαρέψει με επιτυχία ένα τόνο βάρους 80 η και περισσοτέρων Λιμπρών (36+ κιλών), με την προϋπόθεση ότι τόσο αυτό όσο και το νήμα η η πετονιά, και το μηχανάκι του (reel) είναι ποιοτικά και ο ψαράς έχει εμπειρία στο πάλεμα μεγάλων ψαριών.

Όπως αντιλαμβάνεστε από τα παραπάνω στοιχεία, η κατασκευή των ποιοτικών καλαμιών συρτής έχει γίνει πλέον επιστήμη και αρκετές εταιρείες που ειδικεύονται στα καλάμια συρτής έχουν να επιδείξουν προϊόντα με άριστα χαρακτηριστικά

Μεγάλοι κατασκευαστές καλαμιών συρτής (trollingrods), που συνήθως παράγουν και μηχανάκια συρτής (trollingreels) είναι οι εταιρείες Okuma, Shimano, Shakespeare, Quantum, και Penn.

Υπάρχουν επίσης και άλλοι εξ ίσου ποιοτικοί και εξειδικευμένοι κατασκευαστές καλαμιών και μηχανισμών ψαρέματος, μια και η έρευνα και η ανάπτυξη καθώς και η είσοδος νέων εταιρειών, στον τομέα αυτό δε σταματά ποτέ.

Επειδή τίποτα στη ζωή δεν δίδεται δωρεάν και η παροιμία «ότι πληρώσεις παίρνεις» ισχύει πλήρως και εδώ, και παρόλο που ένα καλό καλάμι συνοδευόμενο από ένα καλό μηχανισμό, για συρτή ανοιχτής θαλάσσης, μπορεί να σας κοστίσει μέχρι και 1000 €, η δαπάνη δικαιολογείται πλήρως.

Και αν διαφωνείτε σε αυτό, σας προκαλώ να το ξανασκεφτείτε, μετά την πρώτη μεγάλη απώλεια ψαριού, λόγω των μη ποιοτικών εργαλείων που θα έχετε χρησιμοποιήσει.

Στη συνέχεια παρατίθεται απόσπασμα πίνακα τυπικών χαρακτηριστικών καλαμιών συρτής ανοιχτής θαλάσσης, για όρθιο πάλεμα ψαριών (χωρίς κάθισμα μάχης) της σειράς internationalV της εταιρείας PENN.

PENN INTERNATIONAL® V STANDUPRODS

Μοντέλο	Μήκος	Ελξη πετονιάς	Τύπος χερουλιού	Κάθισμα	Χερούλι	Τύπος Οδηγών	Αριθμ	Τεμ	Υλικό Καλαμιού
VS3080ARA56	5’6”	30-80 Lb	Aluminum	Aluminum	EVA	Aftco Roller	6	1	Glass
VS5010ARA56	5’6”	50-100 Lb	Aluminum	Aluminum	EVA	Aftco Roller	6	1	Glass
VS3080ARA60	6’	30-80 Lb	Aluminum	Aluminum	EVA	Aftco Roller	7	1	Glass
VS5010ARA60	6’	50-100 Lb	Aluminum	Aluminum	EVA	Aftco Roller	7	1	Glass
VS5010AWA60	6’	50-100 Lb	Aluminum Detachable	Aluminum	EVA	Aftco Roller	5	1	Glass
VS3080RS56	5’6”	30-80 Lb	Slick Butt	Aluminum	EVA	Aftco Roller Pac Bay Turbo	7	1	Glass
VS5010RS56	5’6”	50-100 Lb	Slick Butt	Aluminum	EVA	Aftco Roller Pac Bay Turbo	7	1	Glass
VS5010RF60	6’	50-100 Lb	EVA	Aluminum	EVA	Aftco Roller Pac Bay Turbo	8	1	Glass
VS2040TS60	6’	20-40 Lb	Slick Butt	Aluminum	EVA	Pac Bay Turbo	8	1	Glass
VS3080TS60	6’	30-80 Lb	Slick Butt	Aluminum	EVA	Pac Bay Turbo	8	1	Glass
VS5010TS60	6’	50-100 Lb	Slick Butt	Aluminum	EVA	Pac Bay Turbo	8	1	Glass

Ο αναγνώστης, με βάση τα στοιχεία του παραπάνω πίνακα και τις επεξηγήσεις και τις οδηγίες που προηγήθηκαν και ακολουθούν, μπορεί πλέον, πιστεύω, να επιλέξει ένα ποιοτικό καλάμι από τον κατασκευαστή της αρεσκείας του, πάντα σύμφωνα με τις εξειδικευμένες ανάγκες του και τα ψάρια στα οποία στοχεύει.

Αγοράζοντας ένα καλάμι πρέπει να προσέξουμε αρκετά ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ποιότητα, την κατασκευή αλλά και τη μεταχείριση που είχε το συγκεκριμένο καλάμι μέχρι να καταλήξει στο ράφι του καταστήματος ειδών αλιείας:

Ελέγξτε αρχικά το καλάμι ως προς τα χαρακτηριστικά που σας περιγράψαμε ήδη και βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλο για το ψάρεμα που θέλετε. Βεβαιωθείτε στη συνέχεια ότι η τιμή του είναι σε αποδεκτά από εσάς επίπεδα.

Αφού καταλήξετε στην απόφαση ότι σας κάνει από πλευράς τιμής πρέπει να ελέγξετε την επιφάνεια του για πιθανά γδαρσίματα και τους οδηγούς του για σπασίματα η τσακίσματα που έχουν γίνει σε αυτό κατά τη μεταφορά η τη φύλαξη του.

Αν είναι δυο τεμαχίων, ξεβιδώστε το και δείτε τις βόλτες του χερουλιού, μήπως είναι φαγωμένες, επανασυνδέστε το και κινήστε το μήπως κουδουνίζει η δεν συνδέεται σταθερά. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα παρά να μείνετε με το χερούλι στο χέρι, όταν παλεύετε ένα μεγάλο ψάρι και να βλέπετε το υπόλοιπο καλάμι με το μηχανισμό να απομακρύνεται ακολουθώντας το.

Θυμηθείτε ότι σε αρκετές περιπτώσεις, στα ψαρέματα σας θα κρατήσετε το καλάμι στο χέρι, επί ώρες. Βεβαιωθείτε ότι κρατιέται άνετα και σταθερά και ότι το νοιώθετε στιβαρό αλλά ελαφρύ στο χέρι σας. Στη συνέχεια λυγίστε την άκρη του και σκεφτείτε πως θα είναι και πως θα συμπεριφερθεί, όταν έχετε καρφώσει ένα ψάρι. Αφού βεβαιωθείτε ότι το αποτέλεσμα σας ικανοποιεί, σε όλα τα σημεία, που περιγράψαμε αγοράστε το.

Κλείνοντας το κεφάλαιο «Καλάμια συρτής», να θυμάστε πάντα ότι όπως δε χτυπάμε σπουργίτια με κανόνια, έτσι και δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε καλάμια βαριάς συρτής, για παράκτιες συρτές που στοχεύουν σε ψάρια μικρού μεγέθους.

Καλά ψαρέματα να έχουμε!

Ηλίας Κυριακάκης

Μέλος του FishFinder.gr